АҒЫЛШЫН ТІЛІН ҮЙРЕТУДЕ ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТТІҢ ТИІМДІЛІГІ МЕН ҚОЛДАНУ МҮМКІНДІКТЕРІ

АҢДАТПА

Мақалада ағылшын тілін үйретуде жасанды интеллекттің (ЖИ) тиімділігі мен оның оқу процесіне әсері зерттеледі. ЖИ жүйелері оқытуды жекелендіріп, қызығушылықты арттырып, оқу нәтижелерін жақсартады. Геймификация мотивацияны арттырудың тиімді тәсілі ретінде көрсетілген. Duolingo, Kahoot, Quizlet, Grammarly секілді платформалар ЖИ арқылы оқуды интерактивті әрі қызықты етеді. Зерттеу ЖИ технологияларының ағылшын тілін үйретуде үлкен мүмкіндіктері бар екенін дәлелдейді.

ABSTRACT

The article examines the effectiveness of artificial intelligence (AI) in teaching English and its impact on the learning process. AI systems personalize learning, increase engagement, and improve learning outcomes. Gamification is highlighted as an effective way to boost motivation. Platforms like Duolingo, Kahoot, Quizlet, and Grammarly make learning more interactive and engaging through AI. The study demonstrates that AI technologies offer significant potential in teaching English.

Кілт сөздер: Жасанды интеллект; ағылшын тілі; геймификация; оқу мотивациясы; оқыту платформалары; дербестендірілген оқыту; интерактивті әдістер; Duolingo; Kahoot; Quizlet; Grammarly.

Keywords: Artificial intelligence; English language; gamification; student motivation; learning platforms; personalized learning; interactive methods; Duolingo; Kahoot; Quizlet; Grammarly.

Ағылшын тілін оқыту қазіргі білім беру жүйесінің маңызды аспектісі болып табылады. Бұл процесс тек тілдік дағдыларды дамыту ғана емес,сонымен қатар оқушылардың мәдениетаралық түсінігін қалыптастыруды да қамтиды. Заманауи білім беру технологиялары, соның ішінде жасанды интеллект (ЖИ) жүйелері, оқыту әдістерін жаңғыртуға, оқушылардың қызығушылығын арттыруға және оқу нәтижелерін жақсартуға зор мүмкіндік береді.

ЖИ оқушылардың оқу процесіне қатысуын арттырумен қатар, оқыту әдістемелерін жекелендіруге және әрбір оқушының оқу стиліне бейімделуге ықпал етеді. ЖИ алгоритмдері арқылы құрылатын оқыту платформалары тек қана грамматика мен сөздік қорды үйретіп қоймай, тыңдау, сөйлеу, және жазу дағдыларын кешенді түрде дамытуға мүмкіндік береді. Мұндай тәсіл оқыту нәтижелерін жақсартумен қатар, оқушылардың оқу процесіне деген қызығушылығын арттырады және білім беру процесін интерактивті етеді.

ЖИ технологияларын қолданудың білім беру саласында үлкен әсерін көптеген зерттеулер дәлелдейді. Tsai өз зерттеуінде ЖИ-дің оқыту процесіне әсерін көрсетіп, оның әрбір оқушының деңгейіне және қажеттілігіне сай бейімделу мүмкіндігін атап өтеді. ЖИ жүйелері әрбір оқушының күшті және әлсіз тұстарын анықтап, сәйкесінше оқу материалдарын бейімдеуге мүмкіндік береді. Мұндай дербестендірілген тәсіл арқылы оқушылар оқу процесінде белсенді қатысады және білімді жеңіл меңгереді [1].

Сонымен қатар, Liu мен Yang зерттеулерінде геймификацияның оқыту процесіндегі маңыздылығы қарастырылған. Геймификация – оқу процесіне ойын элементтерін енгізу арқылы оқушылардың қызығушылығын арттыру және оларды ынталандыру әдісі. ЖИ-мен бірге қолданылған геймификация оқушылардың мотивациясын жоғарылатып, оқу материалдарын жеңіл меңгеруге көмектеседі. Ойын түріндегі тапсырмалар, викториналар мен виртуалды марапаттар оқушылардың белсенділігін арттырады және олардың оқу процесіне қатысуын күшейтеді [2]. Бұл зерттеу жұмысының басты мақсаты – ағылшын тілін үйретуде ЖИ технологияларының тиімділігін зерттеу және оның оқу процесіне тигізетін әсерін анықтау. Зерттеу барысында келесі міндеттер қойылды:

• ЖИ технологияларының ағылшын тілін үйретудегі рөлін жан-жақты зерттеу.
• ЖИ негізінде жұмыс істейтін оқыту платформаларын қолданудың артықшылықтарын талдау.
• Геймификацияның ағылшын тілін үйрену процесінде қолданысын қарастыру және оның тиімділігін көрсету.

Зерттеу барысында Duolingo, Kahoot, Quizlet және Grammarly секілді ЖИ технологиялары негізінде жұмыс істейтін платформаларға ерекше назар аударылды. Бұл платформалар ЖИ қолдану арқылы оқу материалдарын дербестендіруге және оқушылардың оқу деңгейіне сай тапсырмаларды ұсынуға мүмкіндік береді. Duolingo, мысалы, оқушылардың сөздік қорын кеңейтіп, грамматика мен сөйлеу дағдыларын дамытуға бағытталған түрлі деңгейдегі тапсырмаларды ұсынады. Kahoot және Quizlet платформалары геймификация элементтері арқылы оқушылардың оқу процесіне қызығушылығын арттырып, олардың білімін тексеруге және жаңадан алынған білімді пысықтауға мүмкіндік береді.

Зерттеуге 150 адам қатысып, оның ішінде ағылшын тілін үйренушілер, мұғалімдер, және ата-аналар болды. Сауалнама нәтижелері бойынша, қатысушылардың 85%-ы ЖИ технологияларының оқу процесін жақсартатынын және оны қызықты ететінін атап өтті. Респонденттердің 15%-ы ЖИ арқылы оқыту ағылшын тілін жылдам әрі тиімді меңгеруге көмектеспейді деп есептейді.

Диаграмма 1. ЖИ негізіндегі оқыту платформаларының қолданушылар арасында тиімділік деңгейі

ЖИ технологияларын қолдану оқыту процесінің тиімділігін арттыратынын дәлелдейді. Респонденттердің көпшілігі ЖИ платформаларын қолдану арқылы ағылшын тілін меңгерудің жеңілдегенін атап өтті. Ойын элементтері бар платформалар, әсіресе Kahoot және Quizlet, оқушылардың оқу материалдарын тез меңгеруге көмектеседі.

Сонымен қатар, Grammarly платформасы ЖИ алгоритмдерін қолданып, жазу дағдыларын жақсартуға көмектеседі. Бұл платформа оқушылардың жазу жұмыстарына талдау жасайды және қателіктерін көрсетіп, түзетулер енгізуге мүмкіндік береді. Мұндай дербестендірілген түзету жүйесі оқушылардың жазу дағдыларын тиімді дамытуға көмектеседі [3].

ЖИ жүйелерін ағылшын тілін оқытуда қолдану арқылы алынған нәтижелер бойынша ЖИ негізінде құрылған оқыту платформалары оқушылардың оқу нәтижелерін жақсартуға мүмкіндік беретінін көрсетті. Мысалы, Tsai зерттеулерінде ЖИ қолдану оқушылардың оқу белсенділігін арттыратынын көрсетеді. Wang зерттеулеріне сәйкес, оқыту процесіне ЖИ енгізу оқушылардың мотивациясын жоғарылатып, олардың оқу процесіне қызығушылығын арттырады. ЖИ-дің дербестендірілген әдісі оқушыларға өз оқу деңгейіне сәйкес тапсырмалар алып, материалды тиімді меңгеруге мүмкіндік береді.

ЖИ технологияларын қолдану оқыту процесінің тиімділігін арттыратынын дәлелдейтін нәтижелер көрсеткендей, бұл технологиялар оқушылардың оқу процесіне деген қатысуын жақсартады. ЖИ алгоритмдері оқу материалдарын оқушылардың қажеттіліктеріне бейімдеп, оларды белсенді оқу процесіне тартады. Мысалы, Duolingo платформасы әрбір оқушының оқу деңгейін анықтап, сәйкес тапсырмаларды ұсынады. Бұл тәсіл оқушылардың жеке қажеттіліктерін ескеріп, оқыту процесін жеңілдетеді және қызықты етеді.

Зерттеу нәтижелері ЖИ технологияларының ағылшын тілін үйретуде жоғары тиімділікке ие екенін көрсетті. Бұл технологиялар оқыту процесін жекелендіріп, интерактивтілікті арттыру арқылы оқушылардың қызығушылығын және мотивациясын жоғарылатуға мүмкіндік береді.

Қорытындылай келе, жасанды интеллект технологиялары ағылшын тілін үйретуде үлкен мүмкіндіктер ұсынады. ЖИ платформалары оқыту процесін жекелендіріп, әрбір оқушының қажеттіліктеріне сәйкес білім беруді қамтамасыз етеді. Геймификация элементтері мен интерактивті әдістер оқушылардың оқу мотивациясын арттырып, білім алуды қызықты әрі тиімді етеді. Зерттеу нәтижелері ЖИ технологияларының оқу процесін жақсартуға және оқушылардың ағылшын тілін меңгеру деңгейін көтеруге ықпал ететінін көрсетті. Болашақта ЖИ білім беру саласында кеңінен қолданылып, жаңа инновациялық әдістерді енгізуге мүмкіндік береді.

Қолданылған әдебиеттер:

1. Tsai, H. (2019). Personalized Learning and AI in Education. Journal of Educational Technology, 89-92.
2. Liu, Y., & Yang, Y. (2021). The Role of Gamification in Language Learning: A Review of Literature. International Journal of Educational Research, 101-105.
3. Grammarly. (2021). How AI Helps to Improve English Writing Skills. Grammarly Blog, 121-124.
4. Google. (2020). How AI Transforms Language Learning. Google AI Blog, 98-101