БІЛІМ БЕРУДЕ ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТТІ ҚОЛДАНУ БОЙЫНША ЗЕРТТЕУЛЕР

АННОТАЦИЯ

Менің мақаламда қазіргі заман талаптарын сай дамып келе жатқан жасанды интеллекттің білім берудегі пайдалары туралы зерттеулер жазылған. Оның мұғалімдерге және де оқушыларға деген пайдасы жазылған.

Түйін сөздер: білім; жасанды интеллект.

Жасанды интеллект (ЖИ) білім беру саласында төңкеріс жасауға уәде беретін қуатты технология ретінде пайда болды. Ол оқыту мен оқуды жақсарту, әкімшілік тапсырмаларын автоматтандыру және білім беру ресурстарына тең қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін орасан зор әлеуетке ие. Бұл мақалада біз білім берудегі ЖИ-дің әлеуетті қолданылуын, оның артықшылықтары мен кемшіліктерін және оның болашақ бағыттарын қарастырамыз.

Білім берудегі ЖИ-дің қолданылуы

ЖИ білім берудің әртүрлі аспектілерінде қолданылуы мүмкін, соның ішінде:

Жекелендірілген оқыту: ЖИ оқушылардың жеке қажеттіліктері мен оқу қарқынына бейімделетін жекелендірілген оқу тәжірибесін жасау үшін пайдаланылуы мүмкін. ЖИ-ге негізделген платформалар оқушының үлгерімін талдай алады және олардың күшті және әлсіз жақтарына сәйкес келетін мазмұн мен тапсырмаларды ұсына алады.

Интеллектуалды тьюторлық жүйелер: ЖИ оқушыларға жекелендірілген кері байланыс пен қолдау көрсете алатын интеллектуалды тьюторлық жүйелерді жасау үшін қолданылады. Бұл жүйелер сұрақтарға жауап бере алады, түсініктерді түсіндіре алады және оқушылардың қателіктерінен сабақ алуына көмектеседі.

Автоматтандырылған бағалау: ЖИ эсселер мен емтихандар сияқты тапсырмаларды бағалау процесін автоматтандыру үшін пайдаланылуы мүмкін, бұл мұғалімдердің уақытын үнемдейді және бағалаудың дәйектілігін арттырады.

Білім беру ресурстарына қолжетімділікті жақсарту: ЖИ әртүрлі тілдерге автоматты түрде аударылатын немесе мүмкіндігі шектеулі оқушылар үшін бейімделген білім беру ресурстарын жасау арқылы білім беруге қолжетімділікті кеңейте алады.

Әкімшілік міндеттерін оңтайландыру: ЖИ қабылдау, кесте жасау және оқушылардың жазбаларын басқару сияқты әкімшілік міндеттерін автоматтандыру үшін пайдаланылуы мүмкін, бұл мұғалімдер мен әкімшілердің оқушыларға көбірек көңіл бөлуіне мүмкіндік береді.

ЖИ-дің білім берудегі артықшылықтары

Білім берудегі ЖИ-ді қолдану көптеген артықшылықтарды ұсынады, соның ішінде:

Оқу нәтижелерін жақсарту: Жекелендірілген оқыту және интеллектуалды тьюторлық жүйелер оқушылардың түсінуін және үлгерімін арттыра алады.

Оқыту тиімділігін арттыру: ЖИ мұғалімдерге уақытты үнемдеуге және оқушыларға көбірек көңіл бөлуге мүмкіндік беретін қайталанатын тапсырмаларды автоматтандырады.

Қолжетімділікті кеңейту: ЖИ барлық оқушылар үшін, оның ішінде мүмкіндігі шектеулі және әртүрлі тілде сөйлейтін оқушылар үшін білім беру ресурстарына қолжетімділікті жақсарта алады.

Деректерге негізделген шешім қабылдау: ЖИ оқушылардың үлгерімі туралы түсінік беретін деректерді талдай алады, бұл мұғалімдер мен әкімшілерге оқыту әдістері мен білім беру бағдарламалары туралы негізделген шешімдер қабылдауға көмектеседі.

ЖИ-дің білім берудегі қиындықтары

ЖИ білім беру үшін зор әлеуетке ие болғанымен, оны енгізу кезінде шешілуі керек бірқатар қиындықтар да бар:

Мәліметтердің құпиялылығы мен қауіпсіздігі: Оқушылардың деректерін жинау және пайдалану құпиялылық пен қауіпсіздікке қатысты алаңдаушылық тудырады, оны мұқият қарастыру керек.

Алгоритмдік алалау: ЖИ жүйелері оқыту деректеріндегі алалауды мұра ете алады, бұл әділетсіз немесе тең емес нәтижелерге әкелуі мүмкін.

Адами байланыстың жетіспеушілігі: Кейбір педагогтар ЖИ-дің кеңінен қолданылуы оқыту мен оқу арасындағы маңызды адами байланысты азайтуы мүмкін деп алаңдайды.

Құны мен инфрақұрылымы: ЖИ-ге негізделген технологияларды енгізу қымбат болуы мүмкін және тиісті инфрақұрылымды қажет етеді, бұл барлық мектептер мен аудандар үшін қолжетімді болмауы мүмкін.

Мұғалімдердің дайындығы: Мұғалімдерге ЖИ құралдары мен платформаларын тиімді пайдалану үшін тиісті дайындық пен қолдау қажет.

Болашақ бағыттар

Білім берудегі ЖИ тез дамып келе жатқан сала болып табылады және болашақта оның одан әрі жетістіктерін күтуге болады. Болашақтағы зерттеулер мен әзірлемелердің кейбір бағыттарына эмоционалды интеллектіні қосу, оқушылардың өзара әрекеттесуін жақсарту үшін табиғи тілді өңдеуді жетілдіру және ЖИ-ге негізделген бағалаудың дәлдігі мен сенімділігін арттыру кіреді.

Қорытынды

Жасанды интеллект білім беруді трансформациялау үшін үлкен әлеуетке ие. Ол жекелендірілген оқытуды, автоматтандырылған бағалауды және білім беру ресурстарына кеңірек қол жеткізуді қамтамасыз ете алады. Дегенмен, мәліметтердің құпиялылығы, алгоритмдік алалау және адами байланыстың жетіспеушілігі сияқты мәселелерді оның білім беру жүйелеріне тиімді және әділ интеграциясын қамтамасыз ету үшін шешу қажет. Дұрыс жоспарлау және қарастыру арқылы ЖИ барлық оқушылар үшін сапалы және инклюзивті білім берудің жаңа дәуірін аша алады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Мұхамеджанов С. - информатика жәнп жасанды интеллект неніздері.- Алматы 2021
2. Нұрғалиева Д. - жасанды интеллект және нейрондық жүйелер. -Қарағанды 2020
3. Баймұратов Ж. - жасанды интеллект саласындағы зерттеулер. – Шымкент 2021